Friulano

Kleur: wit
Belangrijkste regio(‘s): Friuli
Om deze druif te leren kennen: Di Lenardo, Friulano ‘Toh’  (een verwijzing naar de traditionele benaming van de druif: tokai)

Wie vijftien jaar geleden een glas friulano bestelde in een lokale, Friulische osteria, werd waarschijnlijk door de ober met gefronste wenkbrauwen aangegaapt. De Friulanen kennen deze druif sinds eeuwen als tokai. Maar met de eenmaking van de Europese markt stelde zich een probleem: ook de Hongaren en de Elzassers maken een tokaj/tokay. Hongaarse tokaj is een wijn uit de gelijknamige wijnstreek en wordt gemaakt van de druivensoort furmint, soms aangevuld met hárslevelü en sárga muskotály (een ideale quizvraag?). De wijn is meestal zoet, maar er bestaan ook droge versies. Tokay d’Alsace is een plaatselijke benaming van Elzassers voor pinot gris, wellicht omdat ook deze wijn meestal wat restsuiker bevat.

Om verwarring te vermeiden, verbiedt Europa sinds 2007 het gebruik van de naam tocai door Friulische wijnproducenten. Door wijnkenners werd reeds gesproken over de tocai friulano (om een onderscheidt te maken met de andere tocai’s), en dus liet men het eerste gewoon weg. Aanvankelijk was er veel protest van wijnbouwers die niet begrepen waarom ze plots hun geliefde druif en wijn anders moesten gaan noemen. Maar gaandeweg werd duidelijk dat de naamsverandering meer voordelen dan nadelen bood. Een unieke naam is niet alleen sterker als merk, friulano verwijst ook naar de regio. En die heeft sindsdien enorm aan bekendheid gewonnen onder wijnliefhebbers.

In Friuli leeft een sterke aperitiefcultuur. In de late namiddag lopen de bars en osterie vol. Men bestelt er dan il tajut. Dit is een dialectnaam voor een maatglaasje van 1 dl dat gebruikt wordt om een glas wijn aan klanten uit te schenken – maar bedoelt ‘een glas wijn’. En traditioneel serveert men friulano, want die is met zijn verfrissend en zacht karakter zeer geschikt als aperitief. Dat de Friulanen verzot zijn op de wijn, bewijst een aloud gezegde: “cul Tocai a sparissin duc’i mai”. Met tocai verdwijnen alle kwalen.

Het meest typische kenmerk van friulano is de verleidelijke smaak van amandelen (met ook toetsen van hooi, kamille, mineralen en perzik in verfijnde versies). Daarom worden zelden houtgelagerde versies gemaakt: die zouden te intens nootachtig smaken, en niet mineralig en verfrissend zoals deze wijn moet zijn. Nog een kenmerk is het lichte bittertje, een eigenschap die niet toevallig gedeeld wordt met de meeste andere aperitieven (zowel wijn als cocktails). Dat stimuleert namelijk de eetlust.

De meest klassieke combinatie van de wijn is met Prosciutto San Daniele, nog zo’n geweldig streekproduct uit Friuli dat geserveerd wordt voor de maaltijd. Het nootachtige in friulano onderstreept de gerijpte smaak van de ham, en de frisse zuren in de wijn contrasteren met het zachte vet.

Vanwege de frisse smaak en zachte textuur gaat friulano ook uitstekend bij tuinkruiden en groene groenten (in het bijzonder asperges), die geen stroeve wijnen verdragen, en die in de regio vaak verwerkt worden in frittate (dikke omeletten) en risotto’s.

Even goed combineert friulano met schaaldieren: opnieuw is het de nootachtige smaak die verbind. En de frisse zuurtjes in de wijn snijden door de elastische structuur van gegaarde schaaldieren.

Maar zoals u ondertussen wel hebt begrepen, hoeft friulano niet noodzakelijk gecombineerd te worden. Drink de wijn gerust buiten de maaltijd, in de hoeveelheid van exact 1 dl weliswaar. Of een veelvoud.

De missie van Decanto is meer te laten genieten van betere Italiaanse wijnen. Daarom delen we graag onze expertise en passie. Wil u niet alleen lezen, maar ook proeven? Bestel dan wijnen in onze webwinkel via onderstaande knop. 

Naar webwinkel